Süt Gerçekleri Toplantısı Pastörize Süt-UHT Süt-Sokak Sütü-Organik Süt

Uzmanlar tarafından hazırlanan, bilgi paylaşımının yapıldığı toplantılardan bir tanesi de ''Süt Gerçekleri'' toplantısıydı. Beslenme Uzmanı / Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez ile süt hakkında pek çok şeyi konuşabileceğimiz ''Süt Gerçekleri'' toplantısına katılmak benim için büyük keyifti. Çünkü ben bir süt severim, kızım Bade de öyle...

Lise yıllarımda ve hamilelik dönemimde neredeyse süt ile besleniyordum diyebilirim. Pastörize şişe sütlerden günde 2 tane içiyordum mutlaka. Hala daha pastörize şişe sütler bana daha lezzetli gelir. Bade kızım ise biberonu bırakana kadar günde 500 ml den fazla süt tüketiyordu. Biberonu bıraktıktan sonra süt tüketimi azalmış olsa da yoğurt ve peynir ile telafi ediyoruz. 

Sütün özellikle çocuklarda ve gelişme çağında gençlere faydası çok fazla. Sağlıklı büyüme, güçlü kemikler ve ihtiyacı olan enerji için çocuklar ve gençler bol bol süt içmeli. İleri yaşlarda kemik erimesi için de bir önlem tabi ki.

Pastörize süt, uzun ömürlü süt, kutu süt nasıl hazırlanıyor, birbirinden farkı nedir, süt ne kadar tüketilmeli gibi birçok konuda konuştuğumuz toplantıda ben de sorularımın cevabını aldım ve süt hakkında pek çok şey öğrendim. Öğrendiklerimi sizinle de paylaşmak için notlarımı yazacağım.

Süte iki ısıl işlem uygulanıyor: Pastörizasyon ve UHT 

Isıl işlem 20 dakikayı geçmediği sürece kalsiyumun daha da yararlı olmasını sağlıyor. 

72-80 derece arasında uygulanan işlem Pastörizasyon

135-150 derece arasında uygulanan işlem UHT sütün daha uzun ömürlü olmasını sağlamak için.

Evde uygulanan kaynatma yöntemi de bir çeşit ısıl işlem olarak değerlendirilebilir. Ancak büyük tesislerdeki ortamı evde sağlamak ne kadar mümkün?

Mesela kaynatma süresi evlerde çok uzun olabiliyor, süre uzadıkça yararlı mikroorganizmaları da yok ediyor. Bir de klasik parmağını süte batırarak ısıyı kontrol etme durumu var ki burada da temizlik konusu önem kazanıyor...

Neden SÜT içmeliyiz?

Süt içeriğindeki A vitaminleri, sağlıklı yağ asitleri, B2 ve kalsiyum kaynağı olması nedeniyle süt içmeliyiz.

#sütgerçekleri Süt içmek için 10 nedeni sıralamış:

1- Bağışıklığı artırır.

2- Kalp hastalıklarından korur.

3- Kemikleri güçlendirir.

4- Dişleri korur.

5- Enerji verir.

6- Osteoporozdan korur.

7- Gebelikte mineral kaybını önler.

8- Okuldaki başarıyı artırır.

9- Kilo kontrolü sağlar.

10- Cildi güzelleştirir. 

Kutu sütleri kaynattığımızda, yoğurt yaptığımızda neden kaymak tutmuyor?

Evde kaynatılan açık sütlerde ve köy sütlerinde bol kaymak görülür. Hazır sütlerde bunu göremiyoruz. Peki neden? Süte uygulanan homojenizasyon işlemi nedeniyle kutu sütlerde kaymak göremiyoruz. Homojenizasyon, süt içerisinde bulunan yağ partiküllerinin hafifi bir basınçla dağılması işlemi, içtiğimiz sütün daha kıvamlı, daha beyaz ve daha lezzetli olmasını sağlıyor. Homojenizasyon işleminin sağlığa zararlı bir sonucu olduğuna dair herhangi bir bilimsel sonuç bulunamamış.  

Organik Süt yazılı kutu ambalajların diğerlerinden farkı nedir?

Beslenme değeri açısından farkı olmadığını söylüyor Selahattin Dönmez. Firmanın devletin belirlediği organik üretim kriterlerine uygunluk sertifikaları ile organik yazma hakkı oluşuyor.

Cam şişede yada kutu sütler arasındaki fark nedir?

Cam şişede sunulan sütler daha az ısıl işleme maruz kalmış pastörize sütler, daha çabuk tüketmek gerekiyor. Ancak şöyle de bir ayrıntı var ki; B2 vitamini ışık ile daha fazla temas eden sütte azalıyor. Kapalı kutularda sunulan sütler ışık görmediği için B2 vitamini açısından daha zengin. UHT sütler 6 katmandan oluşan karton kutularda satılmaktadır. 

Soya Sütü hakkında

Soya suyu omega 3 ve kalsiyum ile zenginleştirilerek süte benzer bir görünüm ile sunuluyor. Daha çok vejeteryanların tercih ettiği soya sütü süt değildir.

Demir eksikliği olanlar günde 500 ml'e kadar süt tüketebiliyor. 

Açıkçası ben sokak sütü satın almadım. İçeriğine güvenmiyorum. Kaynağında karbonat, nişasta, çamaşır sodası, antibiyotik bile bulunabilir. Bunlar ise kaynatılarak giderilecek yabancı maddeler bile değil. 

Evde oluşturmaya çalışacağım pastörizasyona uygun ortam ile büyük tesislerin ortamı ve imkanları kıyaslanamaz bile...

Kaynatma işleminin 15 dakikayı geçmemesi besin değerlerinin kalması için önemli ancak çevremde gördüğüm açık sütün uzun uzun kaynatılması... Böyle bir durumda nerede bunun faydası diye sormaktan kendimi alamıyorum!

Bu toplantının notlarının devamını bir sonraki yazıda okuyabilirsiniz. Süt Gerçekleri #2
Hangi sütü ne sıklıkta içmeyi tercih edeceksiniz faydası olur umarım, sağlıklı günler...